De toekomst van een aantal landelijke voorzieningen in het sociaal domein is al langere tijd onderwerp van gesprek. Die voorzieningen zijn tijdelijk door de VNG gecoördineerd en bekostigd vanuit het Gemeentefonds. Bekostiging via een uitname uit Gemeentefonds is in strijd met de Financiële Verhoudingswet, die voorschrijft dat middelen uit het Gemeentefonds alleen kunnen worden uitgekeerd aan individuele gemeenten en niet aan partijen als de VNG. Besloten is dat de VNG haar activiteiten op dat gebied met ingang van 2018 zal beëindigen. Een overgangsperiode en plan van aanpak volgde.

Voorbeelden van voorzieningen die door de VNG werden bekostigd zijn de Kindertelefoon, het vertrouwenswerk voor de jeugdhulp (AKJ) en de anonieme hulplijn Sensoor. Dit betreffen wettelijke taken op grond van de jeugdwet (kindertelefoon en AKJ) en de Wmo 2015 (Sensoor). Elke gemeente is verplicht om deze functies aan inwoners ter beschikking te stellen. De drie partijen hebben daartoe een gezamenlijk aanbod aan alle gemeenten gedaan, waarna het de bedoeling was dat elke gemeente (circa 400) een afzonderlijk contract zou afsluiten met deze drie partijen.

Gemeentelijke besluitvorming over het afzonderlijk inkopen stond gepland voor 1 juli 2017. Dit om de betreffende partijen zekerheid te geven over hun continuïteit. Ondanks de inspanningen van gemeenten zijn van slechts 250 gemeenten de getekende contracten op tijd ontvangen, dit biedt onvoldoende financiële garantstelling voor de drie organisaties met ingang van 2018. Hiermee dreigde de teloorgang van de Kindertelefoon, het vertrouwenswerk jeugd en de anonieme hulplijn.

Staatssecretaris van Rijn heeft ingegrepen en heeft besloten dat vanaf 2018 deze drie partijen via het ministerie van Volksgezondheid worden gefinancierd. Het gaat jaarlijks om ongeveer 15 miljoen euro. Het geld wordt uitgenomen uit het Gemeentefonds. Voor de gemeenten heeft het terugdraaien van eerdere besluitvorming geen financiële consequenties. Het bedrag dat eerder was toegevoegd aan het gemeentefonds is er weer uit gehaald.

Voor meer informatie over de financiering van landelijke voorzieningen binnen het sociaal domein, klik hier.