Inleiding
1 januari 2020 is het zover: dan vervalt de CAR-UWO en wordt de Cao Gemeenten van kracht. De VNG en de vakbonden hebben overeenstemming bereikt over de invoering van de Wet normalisering rechtspositie ambtenaren (Wnra) bij de gemeenten. In maart a.s. wordt een ledenbrief van de VNG verwacht met een uitgebreide reactie op de ledenraadpleging inclusief alle inhoudelijke reacties. In de brief wordt ook een overzicht gegeven van alle stappen naar de nieuwe cao.

Wnra en Cao Gemeenten
De Wet normalisering rechtspositie (Wnra) treedt in werking vanaf 2020. Dan gaan alle regels voor de arbeidsrelatie van (onder meer) gemeenteambtenaren over van de Ambtenarenwet naar het Burgerlijk Wetboek (BW). De Cao gemeenten die op het BW is gebaseerd vervangt dan de op de Ambtenarenwet gebaseerde CAR-UWO. Inmiddels hebben de VNG en de vakbonden de tekst voor de nieuwe Cao Gemeenten vastgesteld zodat deze nu definitief is.

Wat verandert er met de Cao gemeenten?
De CAR-UWO en de daarop gebaseerde gemeentelijke rechtsposities komen zoals vermeld vanaf 2020 te vervallen. De Cao Gemeenten komt daarvoor in de plaats. De materiële rechten en plichten uit de CAR-UWO gaan één-op-één over naar de Cao Gemeenten. Met uitzondering van bepalingen die strijdig zijn met het BW of met het BW overlappen en hoofdstuk 12 over het georganiseerd overleg.

Er is geen algemene overlegverplichting meer. Wel komt er in plaats van het georganiseerd overleg er een beperkt lokaal overleg over een aantal (negen) arbeidsvoorwaarden en over de personele gevolgen van reorganisaties.

Verder komen de bezwaar- en beroepsprocedures voor de arbeidsrelatie te vervallen. Gemeentelijke werkgevers moeten een geschillenregeling hebben voor drie onderwerpen: functiewaardering, sociale plannen en van-werk-naar-werk trajecten.

In de periode 1 januari 2020 tot 1 januari 2014 wordt er een tijdelijke ontslagcommissie ingesteld die reorganisatieontslag toetst in plaats van het UWV.

Intentieafspraken
De VNG en de vakbonden hebben een aantal intenties uitgesproken waaronder het volgende:

  • Het streven om te voorkomen dat er een stapeling ontstaat van de huidige cao-afspraken voor boventalligen (van-werk-naar-werk) en de vanaf 1 januari 2020 geldende wettelijke transitievergoeding.
  • Het mogelijk maken om een werkgeversbijdrage aan de vakbonden.

Uitslag ledenraadpleging
Bij de ledenraadpleging door de VNG over de gemaakte afspraken hebben 199 gemeenten van de 275 gemeenten die gereageerd hadden, ingestemd met de afspraken en de overige 76 gemeenten tegen gestemd.

Het aantal tegenstemmers was bij deze ledenraadpleging hoger dan gebruikelijk bij een cao. De gemeenten die tegenstemden, hadden onder meer bezwaren met betrekking tot de volgende punten:

  • De afspraken over het lokaal overleg;
  • De intentie om een werkgeversbijdrage mogelijk te maken;
  • Afspraken die nog niet definitief zijn (transitievergoeding) of nog moeten worden uitgewerkt (geschillencommissie en ontslagcommissie);
  • Het ontbreken van een hoofdstuk disciplinaire straffen;

Overigens zijn deze bezwaren ook onder de gemeenten die voor de afspraken hebben gestemd, geuit.